09. mart 2016. godine
Dragić Vukićević, generalni sekretar Udruženja naučnih i stručnih prevodilaca Srbije, kaže za naš list da je pojam prevodilaštva u svetu utvrđen 1963. godine, Prevodilačkom poveljom na kongresu Svetske organizacije prevodilaca (FIT) u Dubrovniku, a dopunjena verzija iste 1994. godine na kongresu Svetske organizacije prevodilaca (FIT) u Oslu; Bernskom konvecijom za zaštitu književnih i umetničkih dela (revidirana u Parizu 1971. godine) i Preporukom UNESКO-a o pravnoj zaštiti prevodilaca od 22. novembra 1976. godine, a koje precizno objašnjavaju šta se podrazumeva pod književnim i umetničkim delima.
Šta se od tada dešavalo u našoj zemlji sa naučnim i stručnim prevodiocima:
- 1971. godine – Ugovorom o penzijskom i invalidskom osiguranju članova Udruženja naučnih i stručnih prevodilaca SR Srbije i Republičkog zavoda za socijalno osiguranje Beograd, ustanovljeno je osiguranje članova Udruženja kojima je stručno prevođenje jedino ili glavno zanimanje. Osim našeg Udruženja, ovaj ugovor je potpisalo još deset umetničkih udruženja.
- 1993. godine – Donošenjem Zakona o samostalnom obavljanju umetničke ili druge delatnosti u oblasti kulture, našem Udruženju je dato javno ovlašćenje od strane Ministarstva kulture Republike Srbije da utvrđuje svojstvo lica koje samostalno obavlja umetničku ili drugu delatnost u oblasti kulture.
- 2009. godine – Donošenjem novog Zakona o kulturi, pod kulturnom delatnošću navodi se i prevodilaštvo. Zabuna je nastala 2009. godine donošenjem Pravilnika o utvrđivanju sastava i načina rada Кomisije za utvrđivanje reprezentativnosti udruženja u kulturi…. koji je u suprotnosti sa Zakonom o kulturi, i iz prevodilaštva briše naučno i stručno prevođenje, a ostavlja samo književno prevodilaštvo. Time je Srbija postala jedina zemlja na svetu koja je izbrisala naučno i stručno prevođenje iz kulture i prevodilaštva.
- 2013. godine – Izvršena je ispravka gore pomenutog Pravilnika gde se pod prevodilaštvom, kao svuda na svetu podrazumeva da reč ”prevođenje” označava prenošenje književnog ili naučnog dela, podrazumevajući pod tim stručno delo, s jednog jezika na drugi, bilo da su postojeće delo ili prevod namenjeni objavljivanju u obliku knjige, časopisu, periodičnoj štampi ili u bilo kojem drugom obliku, ili da su predmet izvođenja u pozorištu, bioskopu, na radiju, televiziji ili bilo kojim drugim sredstvom, a reč ”prevodioci” označava prevodioca književnih ili naučnih dela, podrazumevajući tu i stručna dela.
Donošenjem novog Zakona o kulturi, februara 2016. godine, ispoštovane su gore navedene činjenice, a neupućenost članova Nacionalnog saveta za kulturu i pojedinih poslanika Republičke skupštine, koji su komentarisali predlog usvojenog Zakona nas je veoma iznenadila.
Statistički gledano, 95 procenata svih prevoda u našoj zemlji odnosi se na naučne i stručne prevode.
